تعیین پتانسیل فشارندگی به کمک روش‌های آماری و ارائه راهکار بهینه جهت عبور از زون گسله پورکان ـ وردیج واقع در مسیر تونل انتقال آب از سد امیرکبیر به تهران

یکی از عوامل مهم در حفاری تونل‌های مکانیزه انتخاب مسیر مناسب است. در این تحقیق به بررسی چگونگی انتخاب مسیر قطعه دوم تونل انتقال آب از سد امیرکبیر به تهران پرداخته شده است. با توجه به وجود گسل‌های متعدد در طول مسیر این تونل از جمله گسل فعال پورکان – وردیج و احتمال وقوع پدیده فشارندگی و تبعات ناشی از آن، پیش بینی احتمال وقوع این پدیده بر اساس روش‌های موجود شامل روش سینگ، جتوا، گوئل و هوک و مارینوس در مسیرهای پیشنهادی شامل مسیر مستقیم و مسیر قوسی( مسیر با طول بیشتر به منظور دور شدن از هسته مرکزی گسل) در دستور کار قرار گرفت و با تخصیص درصد ریسک احتمال وقوع پدیده فشارندگی بر اساس طبقه بندی‌های پیشنهادی توسط محققین فوق‌الذکر، محاسبه درصد ریسک میانگین وقوع پدیده فشارندگی در دو مسیر مستقیم و قوسی با استفاده از تحلیل‌های آماری انجام شد. نتایج گویای آن است که درصد ریسک میانگین احتمال وقوع پدیده مذکور در حین حفاری مسیر اجرا شده فعلی(مسیر قوسی) در قیاس با مسیر مستقیم در حدود 69/42% کمتر می‌باشد. همچنین با بررسی نقشه‌های زمین شناسی منطقه می‌توان دریافت که طول زون گسل پورکان ـ وردیج در حین حفاری در مسیر مستقیم 125 متر است که تقریباً 2/5 برابر مسیر قوسی بوده است. بنابراین با توجه به افزایش احتمال وقوع پدیده فشارندگی در حین حفاری در مسیر مستقیم نسبت به مسیر قوسی و نیز با لحاظ طول محدوده گسله، محاسبه نسبت احتمال وقوع پدیده فشارندگی در حین حفاری مسیر مستقیم نسبت به مسیر قوسی انجام و مشخص گردید که نسبت مذکور 4/17 بوده که گویای میزان درصد ریسک بسیار بالا در حین حفاری مسیر مستقیم نسبت به مسیر قوسی است. بنابراین با در نظر گرفتن ریسک حفاری مسیر مستقیم و احتمال گیر کردن و یا مدفون شدن دستگاه حفاری TBM در حین حفاری مسیر مذکور، اجرای عملیات حفاری مسیر قوسی به منظور جلوگیری از بروز مخاطرات احتمالی در دستور کار قرار گرفت.